Macar Seyyah György Almásy’nin Eserinde Kırgızlar

Özet

Macar araştırmacılar için Türkistan toprakları XIX. yüzyıl boyunca önemli bir araştırma sahası olmuştur. Ünlü
seyyah Arminius Vambery’nin Türkistan seyahati (1861-1863) ise bölgeye olan ilgiyi arttırmıştır. Vambery’den
etkilenerek bölgeye seyahat edenlerden birisi de Macar etnograf ve zoolog György Almásy (1867- 1933)’dir.
1900 de Kırgız topraklarına seyahat Almásy, burada kendisine Kırgızlardan oluşan bir araştırma ekibi
oluşturmuş ve bu ekiple bölgenin fauna ve florasını incelemiş, Kırgızlar üzerine antropolojik, etnografik ve
sosyolojik çalışmalar gerçekleştirmiştir. Seyahatine ilişkin yayınladığı “Vándor-Utam Ázsıa Szıvébe” (Asya’nın
Kalbine Seyahatim) adlı eseri dönemin Kırgız coğrafyasına ve Kırgız kültürüne ilişkin zengin bilgiler
içermektedir. Seyyahın eserinde yer verdiği bu bilgiler dönemin diğer çalışmalarıyla karşılaştırıldığında daha
doğrulanabilir ve gerçekçi bilgiler ortaya koymaktadır. Bununla birlikte György Almásy’nin seyahatnamesinin
Macarca yayınlanmış olması eserin geniş çevrelerce tanınmasının önüne geçmiştir. Kırgızlar hakkında bilgi
veren diğer seyahatnameler ve güncel araştırmaları Almásy’nin seyahatnamesindeki bilgilerle karşılaştırmalı
bir şekilde ele alan bu makale hem György Almásy’nin “Vándor-Utam Ázsıa Szıvébe” adlı eserini ve Kırgızlara
ilişkin verdiği bilgileri tanıtmayı hem de seyahatnameler referans alındığında ne kadar zengin bilgilere
ulaşılabilineceğini göstermeyi amaçlamaktadır.